Marktplein Ede is echt stadsplein geworden
Veelzijdig stadspark in China
Hoe staat het met de Floriade?
Project
Post uit België
Ondertussen in ...
Column
Vanwege een korte vakantie aan de Bretonse kust – mijn tent staat op slechts enkele honderden meters van de Côte Sauvage, een klifkust met door de zee ingesleten grotten en kloven – deze keer geen bespiegeling op een actueel nieuwsfeit, en ook geen commentaar op een gebeurtenis in de vakwereld. Ik zou dit redactioneel willen omschrijven als een ontboezeming: ik bezocht voor het eerst in mijn leven de paleistuinen van Versailles. Nu lijkt ontboezeming wellicht wat overdreven, maar voor velen van onze lezers is Versailles een must see, onderdeel van een denkbeeldige landschapsarchitectonische canon, en ik schaam me er een beetje voor dat ik als hoofdredacteur van een tijdschrift voor landschapsarchitectuur het meesterwerk van ontwerper André Le Nôtre niet eerder heb bezocht. Maar goed, afgelopen zondag was het zover en ik moet eerlijk bekennen dat ik verrast was door de enorme variëteit. Ik was opgevoed met het beeld van de klassieke renaissancetuin, met steriele door hagen omrande tuinen, waarin symmetrie en compositie de boventoon voeren. Wat ik niet wist – en ook dit zal voor velen van jullie oud nieuws zijn – is dat de zogenoemde boskets – waarvan de strak gesnoeide haagbeuken als muren langs de grindpaden staan – uiteenlopende tuinen omsluiten.
Ik had weleens gehoord dat Le Nôtre de tuinen zag als expositieruimte voor standbeelden en andere kunstwerken, maar de Franse tuinontwerper introduceerde daarnaast verschillende tuinstijlen. De koningstuin bijvoorbeeld is een op Engelse landschapsstijl geënt arboretum, terwijl er twee boskamers verder een moderne, in 2007 gerestaureerde watertuin ligt. In een andere boskamer introduceerde de landschapsschilder Hubert Robert een folly, een artificiële grot met marmeren beelden van Apollo en de nimfen. Hier en daar een vroege variant van land art: zowel de ballroomtuin als de tuin met de drie fonteinen – ontworpen door Louis XIV zelf – zijn grotendeels uit zeeschelpen opgetrokken.
Mark Hendriks, hoofdredacteur
Verademing voor verguisd Marktplein Ede
Het door vele Edenaren verguisde Marktplein heeft een metamorfose ondergaan. Niet langer kaal en stenig, maar een plein met hagen, bomen en overtuinen. Het ontwerp van het Haarlemse bureau Hosper is gebaseerd op het dorpse en groene karakter dat het Marktplein vroeger had.
De overtuinen – iets verhoogd en omringd door hagen – liggen aan de west- en noordrand van het plein. Richting het middendeel van het plein ‘openen’ de tuinen zich met plantenborders en lage zitranden. Op het middendeel zijn waterspuitertjes aangebracht en de bomen zijn precies boven de kolommen van de ondergrondse parkeergarage geplant. Drie bestaande kiosken zijn in het ontwerp opgenomen – ze hebben nieuwe, in de zon gelegen terrassen gekregen.
Het plan kwam als winnaar uit de bus uit een door de gemeente en Stichting DOE uitgeschreven ontwerpprijsvraag. Hierin was de stem van de Edese bevolking doorslaggevend. Overigens is het plein nog niet vrij van kinderziekten. Door de keuze van de (goedkopere, niet-geïmpregneerde of geglazuurde) steen is het plein niet goed schoon te krijgen na marktdagen en blijven er donkere plekken achter. De gemeente zoekt mogelijke oplossingen.
Project herinrichting marktplein
Locatie Ede
Ontwerper Hosper
I.s.m. SmitsRinsma
Opdrachtgever gemeente Ede
Uitvoering Dusseldorp
Ontwerp 2017
Realisatie 2018
Foto's: Gemeente Ede
VAN DE BNSP EN NVTL
BNSP en NVTL voeren in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken de ontwerpverkenning Regio van de toekomst uit. In vier regio’s doen acht ontwerpteams ontwerponderzoek naar de grote opgaven die in de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) aan bod komen. Op 4 juli kwamen de deelnemers voor het eerst bijeen – onder meer om kennis te maken met de opgave, met vertegenwoordigers van de regio’s, met NOVI-directeur Emiel Reiding en met de acht teamcaptains. Klik hier voor een terugblik.
Op 13 september is de volgende bijeenkomst, de officiële start waarop de teams en regio’s hun aanpak presenteren. Blauwe Kamer volgt in een speciale blogserie het hele traject op de voet. Aflevering 1 staat nu online.
VAN DE BNSP
Wie nog meer van wil weten van de eerste bijeenkomst van Regio van de toekomst, kan het verslag over de bijeenkomst in Barneveld lezen van chroniqueur en lid van de inspiratiegroep Bart Stuart. De volgende bijeenkomst, het officiële begin van het programma is op 13 september. Voor het programma en inschrijving voor die bijeenkomst, getiteld ‘Kickstart Regio van de Toekomst | Regioblik richting Rijksopgave’ kun je hier terecht.
![](https://u.jimcdn.com/cms/o/sa610b6f5fdeb8002/userlayout/img/logo-rdam-315x200-strat-landschapper2.jpg?t=1535634496"){kind=logo}
Foto: Andre Prins
Hoe staat het eigenlijk met de Floriade?
Het is alweer vier jaar geleden dat in Almere het masterplan voor de Floriade is vastgesteld. Het is de bedoeling dat het terrein na de wereldtuinbouwtentoonstelling – die in het voorjaar van 2022 haar deuren opent – verder ontwikkelt tot een duurzame stadswijk.
Terwijl de voorbereidingen en werkzaamheden in volle gang zijn, en overal in de stad activiteiten en projecten worden opgezet, vragen velen zich af of de Floriade wel een goed idee is. Deze video, een productie van het projectbureau Floriade, zoekt naar antwoorden. Wat voor landschap verrijst er op het Weerwatereiland? Hoe zorgt het evenement voor werkgelegenheid? Wat heeft de stad eraan? Hoe voorkom je een financieel tekort? En wat vinden Almeerders eigenlijk van de Floriade?
Post uit België
Evelien Pieters
In maart bezetten ouders de straat bij een Brusselse school. Een spontane actie nadat ze op tv hadden gezien dat de luchtkwaliteit bij de school van hun kinderen ongezond slecht is. Net als bij zes op de tien van de Belgische scholen, blijkt uit onderzoek van Greenpeace. Week na week sluiten ouders en scholen zich aan bij het protest. Eind juni voeren 126 scholen in Brussel en Vlaanderen actie. De eis: schonere lucht.
De hoge concentraties fijnstof en stikstof in België hebben alles te maken met de ruimtelijke ordening en de nationale autoverslaving. Het is de hoogste tijd voor een mentaliteitswijziging en gedurfde maatregelen. De luchtkwaliteit verschilt van straat tot straat. Een rij bomen of een druk kruispunt voor de deur: het maakt alle verschil. Een street canyon, een straat omgeven door hoge bebouwing, is ronduit smerig. Het helpt dus een straat af te zetten of anders in te richten. De actievoerende ouders, schooldirecties en leerlingen gingen dan ook aan de slag. In workshops met Architecture Workroom Brussels en de IABR zochten ze ontwerpoplossingen voor twintig schoolomgevingen.
Meten is weten. In mei hingen 20.000 mensen verspreid door heel Vlaanderen meetbuisjes aan hun raam. Curieuze Neuzen leverde in 2016 al opzienbarende bevindingen op met hulp van 2000 gezinnen in Antwerpen. Nu dus heel Vlaanderen. Een wetenschappelijk burgeronderzoek van ongeziene omvang. De resultaten volgen eind september. We houden onze adem in.
ondertussen in ... China
Foto's: Vlad Feoktistov
Project Xiangmi park
Locatie Shenzhen
Ontwerper MLA+
i.s.m. Openfabric; Shenzhen IBR (parkconcept, bibliotheek en bezoekerscentrum); ZEN Landscape Architects (uitwerking parkontwerp)
Opdrachtgever People’s Government of Futian District
Oppervlakte 45 ha
Ontwerp 2014 – 2015
Realisatie 2017
Het overwoekerde terrein van een voormalig agrarisch onderzoekscentrum in de Chinese miljoenenstad Shenzhen is veranderd in een stadspark. Het bureau MLA+, gevestigd in onder meer Rotterdam, bedacht in samenwerking met Openfabric, eveneens uit de Maasstad, en het lokale instituut Shenzhen IBR het parkconcept, de ontwerpers van het Amerikaanse ZEN Landscape Architects werkten dit vervolgens verder uit.
Het ontwerp borduurt voort op wat er al was, zoals de landschappelijke structuur en de rijke vegetatie waaronder een bos van lycheebomen. Voor Chinese begrippen is dit tamelijk bijzonder: in veel gevallen gaan ruimtelijke en stedelijke ontwikkelingen gepaard met het slopen of verwijderen van oorspronkelijke patronen of elementen. Ook ongewoon: het intensieve participatietraject. Nadat MLA+ de ontwerpprijsvraag won werden publieke consultatiebijeenkomsten georganiseerd. Mede door de inbreng van bewoners heeft het nieuwe park niet alleen een recreatieve functie, maar bieden routes, plekken en voorzieningen – zoals de door MLA+ ontworpen bibliotheek – ook ruimte aan educatie, natuurbeleving en het promoten van een gezonde levensstijl.
Het wonder van Roermond
Kris Oosting
‘Roermond krijgt nog meer allure’ lees ik op de achterkant van een bus. Onder de tekst is een impressie te zien van een bescheiden woontoren met de naam Manhattan. Volgens de bijbehorende website is het een urban residence, waarvan de ondertitel luidt ‘The view of high-end living’. Er blijken nog meer slogans: Roermond gaat schitteren, Roermond gaat blaken van trots, Roermond is nooit meer hetzelfde. De flat wordt aanbeden als een wonder. Zulke devotie was in Limburg tot voor kort slechts aan Maria voorbehouden. Manhattan is onderdeel van Jazz City, een gebiedsontwikkeling naast het outletcentrum. Het moet een bruisend nieuw woon- en leefgebied worden.
Het zal de nieuwe bewoners aan niets ontbreken: ‘Totaal leven, dat is waar Jazz City voor staat.’ Toen ik het las, overheerste bij mij scepsis – of misschien zelfs cynisme. Zou het de residence consultant (voorheen makelaar) echt te doen zijn om mijn levensvreugde? Tot ik Louis van Gaal zag bij Zomergasten en herinnerend werd aan zijn totalemensprincipe. ‘Ambitie, ruimte, vrijheid, dynamiek en design’, lees ik. Jazz City is de totale stad voor de totale mens. Misschien is stedenbouw juist dan wel op zijn meest ontroerend, als hij ons wil redden van al ons ongeluk.
Nog geen abonnee, maar wel benieuwd naar de volgende editie?
Kijk hier voor onze abonnementen en aanbiedingen.
Mocht u als Blauwe Kamerabonnee het e-zine niet in uw e-mail ontvangen
dan beschikken wij mogelijk niet over uw juiste e-mailadres.
U kunt uw e-mailadres hier
doorgeven.