Twee weken geleden namen we afscheid van twee redacteuren. Nou ja, Rob van der Bijl en Marieke Berkers verlieten de redactie vorig jaar al, maar het uitje dat met zo’n vertrek gepaard gaat, liet even op zich wachten. We togen naar Den Haag waar Marieke en Rob ons meenamen op een wandeltocht door de oude volks- en vissersbuurten van Scheveningen en Duindorp. We hoorden hoe in het verleden grote stedenbouwkundige ingrepen – de aanleg van een stadstaat, de komst van de tram, de sloop van bouwblokken – dwars door de ziel van die wijken sneden, met grote gevolgen voor de hechte gemeenschappen. Wandelend door de haven, waarbij iemand opmerkte dat er nergens nog vis te ruiken was, concludeerden we nog maar eens hoe belangrijk het is dat ontwerpers oog houden voor de sociale kanten van het vak.
Aan het eind van de middag spraken we Marieke en Rob lovend toe. Bij Rob werd nog maar eens gememoreerd hoe lang hij redactielid is geweest (sinds 1991!) en welk stempel hij op het blad heeft gedrukt. In het geval van Marieke dachten we terug aan de prachtige interviews die ze maakte, en de verrassende reportages over steden als Bakoe en Perm.
We namen die middag ook afscheid van Peter Kuenzli, die de afgelopen periode voorzitter was van Lijn in Landschap. Het zegt u waarschijnlijk niks, maar deze stichting is formeel eigenaar van de titel Blauwe Kamer en treedt op als adviesraad voor redactie en uitgeverij. Peters carrière als gebiedsontwikkelaar, volkshuisvester en adviseur is veelomvattend – hij leidde bijvoorbeeld projectbureau Leidsche Rijn en de wederopbouw van de Enschedese vuurwerkwijk Roombeek. In zijn korte afscheidsspeech gaf hij aan hoe hij ondanks de vele prestigieuze klussen in zijn leven, altijd genoot van dat clubje mensen dat vol overgave ons tijdschrift mogelijk maakt. Hij vergeleek Blauwe Kamer met een gideonsbende; een kleine groep van strijdbare personen die het ontwerpvak wil opstuwen in de vaart der volkeren.
U begrijpt, na zo’n compliment valt zelfs deze hoofdredacteur even stil.
Mark Hendriks, hoofdredacteur
Het marktplein van Apeldoorn – een langwerpige ruimte naast het gemeentehuis – lag er jarenlang sleets en betekenisloos bij. Om hier verandering in te brengen gingen de ontwerpers van het Rotterdamse bureau West 8 niet over een nacht ijs. Ze besloten tot de bouw van een houten markthal, in de stijl van de classicistische stadhuizen en markthallen uit de 19e eeuw.
Het gebouw heeft een overspanning van 32 meter en beslaat de helft van het plein. Het zorgt voor de broodnodige beschutting. Via beschilderde glaspanelen in het dak valt zonlicht naar binnen. Ook op het dak: zonnepanelen en de opslag voor regenwater. De rest van het plein is bestraat in verschillende kleuren en patronen. Beplanting, zitgelegenheden en fontein geven het voorheen lege plein karakter en gezelligheid.
Project herinrichting marktplein
Locatie Apeldoorn
Ontwerper West 8
Opdrachtgever gemeente Apeldoorn
Uitvoering Draisma Bouw, Hekom (houten structuur), Luning (installaties), Van Tetterode (glaswerk)
Realisatie 2024-2025
Foto’s Jeroen Musch
De Grote Markt in Groningen heeft een indrukwekkende transformatie ondergaan van verkeersplein naar een moderne, uitnodigende ontmoetingsplek. De herinrichting maakt het plein
toegankelijker, groener en klimaatbestendiger. Een belangrijke keuze was de bestrating met 15.000 m² SeptimA straatbakstenen van Steenbakkerij Vande Moortel, in een mix van
Amarant en Sepia. Deze bakstenen combineren een warme, natuurlijke uitstraling met duurzaamheid en stevigheid, passend bij het historische karakter van de stad.
Duurzaamheid speelde een grote rol: er kwam meer groen, een waterpartij en verbeterde waterafvoer. De gebruikte ECO-7 straatbakstenen zijn milieuvriendelijk geproduceerd met
minder CO₂-uitstoot. Ook werden hergebruikte materialen verwerkt, zoals oude keitjes.
De vernieuwde Grote Markt biedt nu meer ruimte voor voetgangers en ontmoeting, met een uitstraling die modern is, maar respectvol naar het verleden. Dankzij deze hoogwaardige
materialen en doordachte inrichting blijft het plein een levendig hart van de stad voor de toekomst.
Steenbakkerij Vande Moortel
Gevelstenen, steenstrips en straatbakstenen in unieke kleuren en formaten.
Een greep uit de gefotografeerde locaties op de lijn Maartensdijk-Haaksbergen: Soest, Barneveld, Radio Kootwijk, De Lieren, Eefde, Laren, Geesteren, Rietmolen, Haaksbergen en Altstätte.
Het fotografenduo Rita van Biesbergen en Dorien van de Laak besloot enige tijd geleden om de 50 locaties die zij in 2002 in opdracht van de Dienst Landelijk Gebied fotografeerden nogmaals vast te leggen. De plekken liggen op twee breedtegraden die vijf provincies doorsnijden – van Maartensdijk tot Altstatt, en van Ruchphen tot Derckshof. Door herfotografie vragen ze aandacht voor de sluipende veranderingen in de zandgebieden. Volgens Van Biesbergen en Van de Laak is er grote bezorgdheid over die veranderingen – want versnippering, want verrommeling – maar heeft niemand er echt grip op. Met deze ‘fotografische landschapsbiografie’ hopen ze het tij te keren. Foto’s zijn immers vanwege hun illustratieve kracht geschikt om in gesprek te raken over hoe het landschap erbij ligt, wat er in twintig jaar gewijzigd is en wat we daar eigenlijk van vinden.
Project herinrichting schoolplein
Locatie Muscat, Oman
Ontwerpers Muscat Landscaping Opdrachtgever British School Muscat Oppervlakte 1500 m2
Periode van ontwerp 2023
Realisatie 2024
De British School in de Omaanse hoofdstad Muscat ondergaat een grote opknapbeurt. Daarbij is veel oog voor de kwaliteit van de buitenruimte op het tot voor kort stenige terrein. Zo kreeg bureau Muscat Landscaping – opgericht door de Nederlandse landschapsarchitecten Bart Wubben en Lidewij Schellevis – de taak om een kale helling tussen de schoolgebouwen om te toveren tot een groen en ‘geterrasseerd’ schoolplein. De scholieren mochten uitvoerig meepraten over het ontwerp, wat resulteerde in een centraal gelegen amfitheater voor voorstellingen in de wintermaanden. De ontwerpers voegden beplanting toe die past bij de extreem hete zomers. Met bomen en speciaal ontworpen sculpturen zijn schaduwrijke plekken gecreëerd, waardoor het plein vrijwel het hele jaar als ‘huiskamer’ kan dienen.
VAN DE BNSP
Op donderdag 3 juli vindt de Dag van de Ontwerpkracht plaats. Dit jaarlijkse evenement wordt georganiseerd door vakverenigingen die samenwerken in Platform Ontwerp NL. Deze keer is het thema Verbonden en verweven. Centraal staan de complexiteit van ruimtelijke vraagstukken en oplossingen, en het feit dat systemen en netwerken met elkaar verbonden zijn. Denk aan de sociale verbondenheid van mensen met hun omgeving, maar ook verbondenheid met de politiek en de economie.
Sinds maart is Jeroen de Willigen voorzitter van de branchevereniging voor Nederlandse architectenbureaus, de BNA. Hij raadt iedereen aan om het toneelstuk The Nation te zien.
‘Deze zesdelige theaterproductie van Het Nationale Theater is geregisseerd door Eric de Vroedt. Het gaat over wat er gebeurt als een jongen uit de Haagse Schilderswijk spoorloos verdwijnt. Het stuk legt pijnlijk bloot dat iedereen die zich met de zoektocht bemoeit – agenten, welzijnswerkers, ondernemers, politici, journalisten – vooral met zichzelf bezig is. En dat hun goedbedoelde acties en ideeën niet tot de oplossing van het probleem leiden, namelijk het terugvinden van de jongen.
‘Daarmee is dit toneelstuk voor mij een spiegel van de huidige samenleving. We zijn druk bezig met onszelf en vinden elkaar niet in het bedenken van oplossingen. Dat zie je elke dag in de politiek. D66 komt doodleuk met een plan voor tien nieuwe steden, fractievoorzitters bevriezen de huren om hun achterbannen tegemoet te komen, maar draaien daarmee ook gemaakte woningbouwafspraken de nek om.
‘Ook de vakwereld heeft nog te vaak een smal perspectief, een beperkte blik. Ik vind het schokkend dat veel ontwerpers de woningbouwopgave nog altijd niet zien als een maatschappelijk probleem. Ze hebben te weinig oog voor hoe andere partijen die bij de woningmarkt betrokken zijn, erin staan. Dit gaat over buiten je eigen belang denken, over je schaduw heenstappen. Of mensen na het zien van The Nation dit inzicht krijgen? Dat weet ik niet, maar ze leren wel waarom we problemen niet opgelost krijgen.’
The Nation is niet meer te zien in theaters, maar de losse afleveringen staan wel op Youtube.
Nog geen abonnee, maar wel benieuwd naar de volgende editie?
Kijk hier voor onze abonnementen en aanbiedingen.
Mocht u als Blauwe Kamerabonnee het e-zine niet in uw e-mail ontvangen
dan beschikken wij mogelijk niet over uw juiste e-mailadres.
U kunt uw e-mailadres hier
doorgeven.